به نقل از «ایران اکونومیست»

انحراف در توزیع آرد با حاکمیت داده‌ها به حداقل می‌رسد

تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۷۵۷۲۲

مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه فاز دوم مدیریت هوشمند آرد و نان به صورت گام به گام از بهمن آغاز می‌شود، گفت: قیمت نان افزایش نمی‌یابد، در این مرحله تلاش داریم با حاکمیت داده‌ها میزان انحراف در توزیع آرد و نان را به حداقل برسانیم.

به گزارش ایران اکونومیست، با توجه به این که قوت غالب مردم ایران، نان است، بحث آرد و نان یک مسئله اجتماعی است که با عامه مردم ایران در سراسر کشور سر و کار دارد و دولت‌ها معمولا در زمینه آرد و نان مردم بسیار دست به عصا حرکت می‌کنند، به گونه‌ای که با وجود یارانه‌های نقدی که هر ماه به ازای هر نفر 300 هزار تومان پرداخت می‌شود، اما دولتها جرأت حذف تدریجی یارانه آرد و نان را ندارند و سالانه 120 هزار میلیارد تومان یارانه مستقیم برای یارانه آرد و نان پرداخت می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به خاطر یارانه‌ای بودن قیمت آرد خبازی‌ها، قبل از حذف ارز ترجیحی، فاصله قیمت آرد نانوایی‌ها و آرد صنف و صنعت حدود چهار برابر بود، اما بعد از حذف ارز ترجیحی، این فاصله به حدود 16 برابر رسیده و این انگیزه قوی برای انحراف آرد یارانه‌دار نانوایی‌ها به سایر مصارف دارد.

حال وزارت امور اقتصادی و دارایی قصد دارد از طریق مدیریت هوشمند داده‌ها و توزیع نان به وسیله کارتخوان‌های هوشمند در سراسر کشور بر نحوه مدیریت آرد و نان نظارت کند و قصد دارد، میزان انحراف آرد یارانه‌ای از این طریق را به حداقل کاهش دهد. در این زمینه با محمد جلال مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی در امور هوشمندسازی مدیریت آرد و نان در وزارت امور اقتصادی و دارایی مصاحبه کردیم که تقدیم مخاطبان می‌شود.

فارس: آیا مرحله اول مدیریت هوشمند آرد و نان تکمیل شد و آثار آن چیست؟ مرحله دوم از کی آغاز می‌شود؟

جلال: مرحله اول طرح مدیریت هوشمند آرد و نان، تکمیل زنجیره داده‌ها در زمینه گندم، آرد و نان بود که به وسیله مدیریت داده‌ها اجرا شد و از اردیبهشت‌ماه سال جاری از استان زنجان شروع و به تدریج تکمیل شد، به گونه‌ای که 76 هزار نانوایی در سراسر کشور به کارتخوان هوشمند نانوایی‌ها مجهز شدند و در 18 هزار روستا که معمولا هر روستا یک نانوایی دارد، نیز این کارتخوان‌ها نصب شده است. در حال حاضر بالای 98 درصد نانوایی‌های کشور تحت پوشش کارتخوان‌های هوشمند آرد و نان هستند و یکی دو درصد باقیمانده هم دارای مشکلاتی از طرف نانوایی‌ها هستند که به طور مثال؛ دارای نقص مدارک و یا مشکلاتی مانند وراثت، فوت دارنده نانوایی و یا انسداد حساب‌ها روبه‌رو هستند که هنوز نتوانستیم برای آنها کارتخوان هوشمند صادر کنیم. اما از جانب ما هیچ مشکلی نبوده بلکه از جانب خود نانوایی‌ها تعداد اندکی با این مشکل مواجه هستند.

فارس: آیا دستگاه‌های کارتخوان معمولی امکان اجرای مدیریت هوشمند داشتند و یا اینکه آیا دستگاه‌های جدید وارداتی بوده یا از محل تولید داخل تهیه شده است؟

جلال: دستگاه داخلی نداریم. البته تولید نهایی تجهیزات در داخل صورت می‌گیرد، اما عمده تجهیزات آن وارداتی است. از طرفی پوزهای موجود و کارتخوان‌های قبلی هم امکان اجرای مدیریت هوشمند نداشتند، چون در این مرحله محور ما مدیریت داده‌ها بر اساس عملکرد نانوایی‌ها و برنامه‌ریزی بر روی داده‌ها است که کارتخوان‌های سنتی فقط تراکنش‌ها ثبت می‌شد، ولی در کارتخوان هوشمند هم قیمت و هم نوع نان و تعداد آن ثبت می‌شود. داده‌ها قابل اتکا طرح هستند. موقعیت مکانی کارتخوان‌ها مشخص است. نحوه استفاده هم بسیار ساده است، مانند تلفن همراه که اکثر مردم با آن آشنا شده‌اند. در مرحله اول زنجیره داده‌ها تکمیل شد. تاکنون یکصد میلیون کارت ملی یکتا سابقه خرید از سامانه هوشمند را تجربه کرده‌اند؛ یعنی هر کارت حداقل یکبار برای خرید نان از این سامانه مورد استفاده قرار گرفته است. ممکن است یک نفر چندین کار بانکی داشته باشد، اما یکصد میلیون کارت بانکی یکتا در سامانه استفاده شده‌اند. در سامانه دو اصل مهم است. در سمت مردم نه آزادسازی قیمت نان و نه سهمیه‌بندی نان مطرح است، بلکه قیمت نان تغییر نمی‌کند و هیچ سهمیه‌بندی هم نداریم. به گونه‌ای طراحی شده است که براساس داده‌محوری و تحلیل داده‌ها تصمیم می‌گیریم. بنابراین در بخش مصرف‌کننده محدودیتی از نظر قیمت و یا تعداد وجود ندارد. تعداد تراکنش‌های روزانه بین 9.5 تا 10 میلیون تراکنش برای خرید نان ثبت شده است. متوسط هر خانوار سه روز یکبار نان خریداری کردند. در کشور بین 27 تا 28 میلیون خانوار وجود دارد. در مجموع روزانه بین 100 تا 120 میلیون قرص نان از انواع مختلف به فروش می‌رسد.

فارس: آیا نان صنعتی و فانتزی در طرح هوشمندی مدیریت آرد و نان دیده شده است؟

جلال: نان صنعتی و فانتزی، صنعتی مربوط به بسته‌بندی و کارخانه‌ای مدنظر و فانتزی در این طرح نبوده و نرخ آرد نان مثل نان صنعت حساب می‌شود و مشمول طرح نیست. نان فانتزی و صنعتی از نان کشور حدود 2 تا 3 درصد است. بقیه نان کشور حدود 91 درصد توسط نانوایی‌های سنتی پخت می‌شود و 7 تا 8 درصد آرد خام برای روستاهای کم‌جمعیت و عشایر تأمین می‌شود. در جاهایی که صرفه ایجاد نانوایی ندارد، آرد خام به جای نان برای عشایر و همچنین روستاهای کوچک و کم‌جمعیت توزیع می‌شود.

فارس: فاز دوم از کی اجرا می‌شود؟

جلال: فاز بعدی طرح به صورت یکپارچه اجرا نمی‌شود و به تدریج و گام به گام و استان به استان از بهمن‌ماه آغاز می‌شود. هم‌زمان با آن، نرم‌افزار و تکمیل آموزش نانوایی‌ها شروع می‌شود و به تدریج گسترش می‌یابد تا در سراسر کشور اجرا شود. رویکرد ما عدم آزادسازی قیمت نان و عدم محدودیت آرد برای مصرف‌کنندگان است. با این منطق جلو می‌رویم، اما نانوایی‌ها براساس عملکرد فروش نان خود، سهمیه آرد دریافت می‌کنند، آن هم براساس داده‌هایی است که در کارتخوان هوشمند پردازش می‌شود. البته تراکنش‌های غیرواقعی احصاء شده و حذف می‌شود و در دوره خرید آرد توسط نانوایی از این پس معادل عملکرد دوره‌های قبلی با چند درصد بالاتر از دوره گذشته آرد یارانه‌ای اختصاص می‌یابد. قیمت آرد برای همه نانوایی‌ها مشابه سابق و بدون تغییر است.

فارس: منظور از دوره عملکرد نانوایی آیا فقط عملکرد یک ماه قبل است یا میانگین دوره‌های عملکردی مدنظر است؟

جلال: مبنای اصلی عملکرد ما یک‌ماهه است، البته دوره دریافت آرد برای هر نانوایی متفاوت است. برای برخی دوره‌های 10 روزه، 15 روزه و یا 30 روزه محاسبه می‌شود و متناسب با عملکرد دوره‌های قبلی، سهمیه آرد دریافت می‌کنند؛ یعنی برای هر ماه در دوره‌های 10 روزه یک‌سوم ماه در دوره‌های 15 روزه یک‌دوم و یا 30 روزه به همان اندازه قبل اختصاص می‌یابد. هر نانوایی که فروش نان بیشتری داشته باشد و ساعت کارش را بخواهد افزایش دهد، در دوره آینده سهمیه آرد با چند درصد افزایش دریافت می‌کند؛ یعنی امکان افزایش تولید وجود خواهد داشت و کسی که قصد دارد نان بیشتری بفروشد و سهمیه او کفاف عملکردش را ندهد، سهمیه‌اش بالا می‌رود و به تدریج هر دوره که عملکرد محقق شود، براساس داده‌های کارتخوان هوشمند تا 10 درصد امکان افزایش سهمیه آرد وجود دارد. در زمینه افزایش کمک‌هزینه نانواها به دلیل عدم افزایش قیمت نان در سال جاری و بر اساس قولی که دولت برای جبران افزایش هزینه اجاره و یا دستمزد نانواها داده است،‌ از اول طرح 15 درصد ارزش عملکرد فروش نان به نانوا واریز می‌شد، اما در فاز دوم این رقم به دو برابر افزایش می‌یابد. در پایان هر روز عملکرد کارتخوان در فروش نان مبنای محاسبه کمک‌هزینه قرار می‌گیرد و از این پس این کمک‌هزینه به 30 درصد افزایش می‌یابد. البته این عدد قطعی نشده ممکن است بین 30 تا 35 درصد از عملکرد نانوا در هر روز به عنوان کمک‌هزینه به حسابش واریز شود.

فارس: برخی نانوایان برای دریافت یارانه بیشتر ممکن است بیش‌اظهاری در فروش تعداد نان داشته باشند، با آن چگونه برخورد می‌کنید.

جلال: مدیریت هوشمند آرد و نان به خاطر تحلیل داده‌ها و بهره‌برداری از داده‌ها است و توصیه ما به همه نانوایان این است که بزرگترین دارایی یک نانوا سوابق تراکنشی او در کارتخوان هوشمند است، بنابراین نسبت به سلامت و درستی داده‌های خود دقت کنند. در برخی نانواها مشاهده می‌شود که مثلا با یک کارت بانکی خریدهای غیرمتعارف به عنوان مشتری ثبت می‌شود. چون سامانه هوشمند است آن را شناسایی می‌کند. و یا ممکن است برخی نانوایان نان را گران‌تر بفروشند و یا تعداد بیشتری نان ثبت کنند، در حالی که کمتر از آن به مشتری تحویل می‌دهند. در این زمینه هم از نظارت مردمی استفاده می‌شود و هم بازرسان ویژه وجود دارند که در صورت کشف تخلف، جریمه‌های آن چنان سنگین خواهد بود که دیگر کسی به فکر رفتار متقلبانه نباشد. با پردازش داده‌ها و استخراج آن می‌توان عملکرد واقعی نانوا را به دست آورد. اگر عملکرد واقعی کمتر باشد، میزان سهمیه آرد و حتی کمک‌هزینه به نانوایی در دوره‌های بعدی کم می‌شود و رتبه نانوا کاهش پیدا می‌کند.

فارس: نانوایی‌ها براساس چند رتبه تقسیم‌بندی می‌شوند؟

جلال: کاهش رتبه اثر مستقیم بر کاهش تخصیص آرد در دوره آتی دارد. رفتار متقلبانه به افزایش سهمیه کمک نخواهد کرد و دوره‌های آتی اثر منفی می‌گذارد.

فارس: تاکنون چند نوع تخلف در نانوایی‌ها پیدا کرده‌اید؟

جلال: اکثر نانوایی‌ها درست عمل می‌کنند، اما برخی رفتارهای متقلبانه در برخی نانوایی‌ها هم شناسایی کرده‌ایم. برخی نانوایی‌ها تراکنش‌های غیرواقعی ثبت می‌کنند که این تراکنش‌ها بر افزایش آرد و کمک‌هزینه اثری ندارد و در آینده به دلیل دقت در رتبه نانوا، سهمیه آرد طبق رتبه خواهد بود؛ بنابراین نانوایان باید به سلامت و غیرواقعی بودن تراکنش‌ها دقت کافی داشته باشند. مسئله کم‌فروشی ویا کسری چانه خمیر نان را به دقت کنترل کنند و از کم‌فروشی اجتناب کنند، چون مجازات‌های معنی‌داری در نظر گرفته شده است. بنای ما اعتماد به نانوایی‌ها است، اما اگر مورد خلافی مشاهده شود، مجازات‌های پرهزینه خواهد بود و امکان جبران برای نانوایی‌ها سخت است. بازرسان مردمی و بازرسان حرفه‌ای به صورت موردی از نانوایی‌ها خرید می‌کنند. مردم هم می‌توانند نسبت به کمیت و کیفیت نان،‌ ابعاد و وزن نان، نحوه برخورد نانوا و بهداشت نانوایی اعلام نظر کنند و بر روی برنامک تخصصی نانوایی‌ها و نرخ‌های اعمالی اظهار نظر کنند. همچنین در مورد باز و بسته بودن نانوایی اطلاع‌رسانی کنند و رفتارهای غیرواقعی از طریق کارتخوان‌های هوشمند شناسایی می‌شوند. در این زمینه سایتی با نرم‌افزار نانی‌نو راه‌اندازی شده. این برنامک یک سمتی برای مردم دارد که می‌توانند تخلف‌های احتمالی نانوا را گزارش کنند و یک سمت برای نانوا دارد که می‌تواند کارنامه و سوابق و عملکرد خودش را ببیند. مردم هم می‌توانند برای رتبه‌بندی نانوا و ویژگی نانوایی اظهارنظر کنند.

فارس: طرح هوشمند نانوایی در فاز دوم از کی اجرا می‌شود؟

جلال: بعد از فراگیری در کلیه استان‌ها در مرحله دوم که به معنی تخصیص آرد یارانه‌ای مبتنی بر علمکرد واقعی نانواست، طرح به پایداری و بلوغ می‌رسد. 

فارس: یارانه آرد و نان سالانه چقدر است و آیا دولت قصد ندارد، کم‌کم یارانه آن را کاهش و در نهایت حذف کند؟

جلال: آرد یارانه‌ای ارزان است. دولت پیش‌بینی لازم را برای تأمین گندم و آرد یارانه‌ای برای بودجه سال آینده را انجام داده است. طبق قول وزارت جهاد کشاورزی تأمین گندم برای آرد هیچ محدودیت و کمبودی نداریم. برای سال آینده هم پیش‌بینی لازم صورت گرفته و تغییر خاصی برای نان مردم و مشتریان صورت نمی‌گیرد.

فارس: فاصله قیمتی آرد نانوایی و صنف و صنعت چقدر است که منجر به هدر رفت آرد می‌شود؟

جلال: قبلا این فاصله قیمت به طور متوسط چهار برابر بود اما بعد از حذف ارز ترجیحی متوسط 16 برابر شده؛ یعنی آرد غیرنانوایی 16 برابر گران‌تر از آرد نانوایی است و این باعث شکل‌گیری هدررفت آرد می‌شود. دولت در نظر دارد با مدیریت هوشمند اتفاقی طی دهه‌ها به دلیل فاصله قیمت گندم و آرد و نان در مصارف مردمی و صنعتی وجود دارد، از هدر رفت آن جلوگیری کند. این عدد با مدیریت داده‌ها کشف شد و روزانه 5 هزار تن آرد خارج از مصرف پیدا شد.

فارس: روزانه چه میزان آرد بین نانوایی‌ها توزیع می‌شود؟

جلال: آرد نانوایی‌ها روستائیان و عشایر و برخی از مصارف برای برخی نهادها شناسایی شده و روزانه 5 هزار تن هدررفت شناسایی شده است. قبلاً ابعاد این هدررفت ناپیدا بود اما اکنون با اجرای طرح و تحلیل داده‌ها این میزان هدررفت روشن شد و ما امیدواریم با اجرای مرحله دوم، مدیریت هوشمند آرد و نان این رقم به  حداقل ممکن کاهش پیدا کند و این هدررفت هم ناشی از فاصله قیمت‌ها، قیمت آرد یارانه‌ای و غیریارانه‌ای است.

فارس: بیشترین هدررفت مربوط به کدام بخش است؟ آیا قاچاق آرد هم سهم مهمی دارد؟

جلال: کلیه مصارف مشترک گندم و آرد مستعد جذب برای هدررفت آرد یارانه‌ای از شبکه دارند. هم در صنایع مختلف و هم در تولید خوراک دام و طیور و هم واحدهای صنعتی و صنفی و یک بخش کوچک هم قاچاق آرد به کشورهای همسایه انجام می‌شود. البته رقم قاچاق عدد بزرگی نیست. بزرگترین بخش جذب آرد یارانه‌ای در کارخانه‌های خوراک دام و طیور و واحدهای صنعتی و صنفی مصرف‌کننده گندم و آرد هستند که مستعد جذب آرد یارانه‌ای است.

فارس: مرحله دوم هوشمندسازی آرد از کی شروع می‌شود؟

جلال: مرحله دوم از بهمن‌ماه به تدریج شروع می‌شود. بستگی به روند اجرایی دارد. ملاحظات اجرایی را درنظر می‌گیریم. تلاش دولت این است که در کوتاه‌ترین زمان برای حمایت از نانوایان متعهد و اکثریت نانوایی‌ها که به کار خود تعهد دارند اعمال سهمیه جدید و کمک‌هزینه جدید انجام شود. همچنین تعداد اندکی از نانوایی‌ها که رفتار متقلبانه دارند با آنها برخورد می‌شود. در بخش مصرف‌کننده هم کیفیت نان افزایش و قیمت آن تغییر نخواهد کرد.

پایان پیام/

منبع: خبرگزاری فارس

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: مدیریت هوشمند آرد و نان امور اقتصادی و دارایی کارتخوان هوشمند آرد یارانه ای سراسر کشور کارتخوان ها آرد نانوایی نانوایی ها فاصله قیمت گندم و آرد کمک هزینه سهمیه آرد تراکنش ها مرحله دوم فروش نان قیمت نان قیمت آرد آرد نان فاز دوم داده ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۷۵۷۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفره همدانی‌ها با نان سبوس‌دار کامل می‌شود

ایسنا/همدان به دنبال تصویب سند ملی امنیت غذا و تغذیه در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و سند ملی دانش‌بنیان امنیت غذایی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، اقدامات مؤثری برای بهبود امنیت غذایی و تغذیه مردم به اجرا گذاشته شده که از جمله آن می‌توان به برنامه نهضت نان کامل با هدف دسترسی مردم به نان با کیفیت و سبوس‌دار اشاره کرد که نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی- عروقی، دیابت و سرطان‌ها و جلوگیری از سایر بیماری‌های غیرواگیردار دارد.

طرح نان کامل طرحی است که از سال گذشته مطرح و در برخی از استان‌ها اجرا شد و قرار است در ادامه این طرح به تدریج در سایر استان‌های مختلف برنامه‌ریزی و اجرایی شود.

در همین رابطه همدان نیز از جمله استان‌هایی است که با مطرح شدن این طرح از سال گذشته برای اجرا ورود پیدا کرده اما اینکه این طرح هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ سوالی است که پاسخ آن را از مسئولان این امر پیگیر شدیم.

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان همدان در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: با توجه به فواید بی‌شمار نان کامل اداره‌کل غله استان همدان تولید آرد غنی و نان کامل را دستور کار قرار داده است.

سیدحسین خوانساری با اشاره به اینکه در حال حاضر تعداد دو واحد نان کامل با نرخ تمام شده در همدان مشغول فعالیت هستند، افزود: تعداد ۱۵ واحد نانوایی یارانه‌ای نیز در شهرستان همدان منتخب شده‌اند تا نسبت به تولید نان کامل و با قیمت یارانه‌ای پخت نان داشته باشند.

وی ادامه داد: برای آغاز به فعالیت این ۱۵ واحد نانوایی برای اینکه نرخ آرد کامل متفاوت نباشد ابتدای امر باید نرخ نان کامل در کارگروه آرد و نان مصوب شود و پس از تعیین و تصویب نرخ، این واحدها شروع به فعالیت خواهند کرد ضمن اینکه در سایر شهرستان‌ها نیز نانوایان منتخب به تبع آن فعالیت خود را آغاز می‌کنند.

خوانساری: تا پایان سال‌جاری در ۲۵۰ واحد نانوایی سطح استان همدان طرح نان کامل اجرا خواهد شد

خوانساری با بیان اینکه تا پایان سال‌جاری در ۲۵۰ واحد نانوایی سطح استان همدان طرح نان کامل اجرا خواهد شد، خاطرنشان کرد: راه‌اندازی نان سبوس‌دار و کامل باید در سطح استان همدان اتفاق بیفتد و فکر مردم را از استفاده از نان سفید خارج کنیم.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته ذائقه مردم به سمت مصرف نان بدون سبوس و سفید سوق پیدا کرده، باید با از طریق رسانه‌های مختلف و شبکه‌های اجتماعی با بیان فواید سبوس در آرد، مصرف نان کامل در جامعه فرهنگ‌سازی شود.

خوانساری با اشاره به اینکه علاوه بر مرکز استان، برای هر شهرستان نیز یک تا دو واحد پخت نان برای اجرای طرح نان کامل درنظر گرفته شده است، یادآور شد: در حال حاضر در شهرستان همدان دو واحد نانوایی پخت نان کامل سبوس‌دار فعالیت می‌کنند. 

وی با بیان اینکه یک واحد کارخانه تولید آرد یارانه‌ای نیز در شهرستان تویسرکان برای تولید آرد کامل سبوس‌دار اعلام آمادگی کرده است‌، ادامه داد: نان کامل یا نان گندم کامل نانی است که از آرد سبوس‌دار تهیه می‌شود و بدون هر نوع مواد افزودنی است. این نان، سرشار از مواد مغذی بوده و می‌تواند طعم و بوی نان قدیمی محلی را دوباره زنده کند.

میزان سبوس‌گیری آرد سنگک از ۱۲ به ۴ درصد کاهش می‌یابد

خوانساری خاطرنشان کرد: در رابطه با نان کامل چندین جلسه استانی برگزار شده و کارشناسان بهداشتی و غذا و دارو متفق‌القول بر این امر تأکید دارند که تحقق نان کامل در استان موجب کاهش ۳۰ تا ۳۵ درصدی بیماری‌های گوارشی مردم خواهد شد. در بحث نان کامل درصد سبوس‌گیری آرد کمتر بوده به طوری‌که میزان سبوس‌گیری آرد سنگک از ۱۲ درصد به ۴ درصد کاهش خواهد داشت.

خوانساری: تحقق نان کامل در استان موجب کاهش ۳۰ تا ۳۵ درصدی بیماری‌های گوارشی مردم خواهد شد

رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان همدان هم در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه فعلاً پخت نان کامل توسط نانوایی‌ها داوطلبانه بوده و کم کم این امر اجباری خواهد شد، اظهار کرد: در حال حاضر به صورت داوطلبانه دو واحد نانوایی در همدان و دو واحد نانوایی در شهرستان فامنین در زمینه پخت نان کامل فعالیت می‌کنند.

دکتر حبیب معصومی با بیان اینکه پخت نان کامل در برخی از استان‌های سطح کشور از جمله استان مرکزی و قم به علت تعداد بالای واحدهای نانوایی شروع شده است، افزود: مرکز پژوهش‌های مجلس، کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و شورای عالی سلامت امنیت غذایی برنامه خود را در رابطه با نان کامل اعلام کرده‌اند و این برنامه جزو تکالیف همه سازمان‌ها بوده که تعداد نانوایی‌های پخت نان کامل در سطح کشور افزایش یابد و همه نانوایی‌ها به سمت پخت نان کامل بروند.

نان خوب و کامل، رنگ خرمایی و تیره دارد

وی مطرح کرد: از حدود ۱۴ یا ۱۵ سال پیش ذائقه مردم به سمت نان سفید تغییر پیدا کرده و بیشتر این نوع نان را می‌پسندند در حالی‌که باید به مردم آموزش داد نان خوب، نان سفید نیست بلکه نان خوب و کامل، رنگ خرمایی و تیره دارد و نباید سفید باشد، نان مناسب را مردم باید بشناسند و به سمت استفاده از نان کامل برای سلامتی خود سوق داده شوند، بنابراین باید ذائقه مردم تغییر کند و از نان کامل که رنگ تیره دارد، استفاده کنند.

معصومی با اشاره به مزایای نان کامل تصریح کرد: سبوس، جوانه گندم و آندوسپرم از اجزای مهم گندم بوده که در حال حاضر در روش‌های تبدیل گندم به آرد معمولاً حذف می‌شود و اگر سبوس و جوانه گندم از آرد حذف شود، دیگر نان خواص نان کامل را نداشته و مانند این است که سرمایه‌ای را هدر می‌دهیم.

وی ادامه داد: وجود جوانه گندم و سبوس در نان منبع مفید ریزمغذی‌ها، آهن و پروتئین بوده و از ابتلا به بسیاری از بیماری‌های غیرواگیردار چون سرطان روده‌بزرگ، دیابت نوع ۲، کمبود آهن و ید و نیز سکته‌ها و مشکلات قلبی- عروقی و مشکلات متابولیک و گوارشی جلوگیری می‌کند.

معصومی: در حال حاضر ۶۳ درصد تأمین انرژی روزانه بدن ایرانیان از مصرف نان است

معصومی با بیان اینکه در حال حاضر ۶۳ درصد تأمین انرژی روزانه بدن ایرانیان از مصرف نان است، گفت: نان اگر صحیح تهیه شود، بهترین خوراکی‌ها بوده که می‌تواند بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن ما را تأمین کند. ایران جزو پرمصرف‌ترین مصرف‌کنندگان نان در دنیا به شمار می‌رود به طوری‌که مصرف سالانه گندم هر فرد در دنیا ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم و در کشور ایران ۱۶۰ کیلوگرم است.

وی با اشاره به اینکه این‌میزان سرانه سالانه مصرف گندم برای هر فرد ایرانی مؤثر بر سلامت است به شرطی‌که سبوس، جوانه و آندوسپرم را جدا نکنند، خاطرنشان کرد: متأسفانه کارخانه‌های آرد، سبوس گندم را از آن جدا کرده و برای مصرف دام به صورت قیمت آزاد می‌فروشند و آردی را که برای پخت نان به نانوایی می‌دهند، در واقع آرد قنادی بوده و سبوس آن گرفته شده است.

۳۰ درصد نان دورریز می‌شود

رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان همدان با بیان اینکه بر اساس آمار، ۳۰ درصد نان دورریز می‌شود، مطرح کرد: تولید بی‌کیفیت نان علت دوریز این میزان از نان پخت شده توسط نانوایی‌ها به شمار می‌رود.

وی ادامه داد: با توجه به مزایای بالای نان سبوس‌دار و کامل، مجدد کارگروه سلامت با همکاری اداراتی چون سازمان جهادکشاورزی، اداره‌کل غله، اداره‌کل استاندارد، اداره‌کل صمت، صنف خبازان و اتحادیه نانوایان تلاش دارد پخت نان کامل در سطح نانوایی‌ها آغاز شود ضمن اینکه این برنامه به صورت کشوری در حال اجرا بوده و هم‌اکنون در چند استان طرح فوق شروع شده است.

معصومی با بیان اینکه در حال حاضر سبوس‌گیری آرد بین ۱۰ تا ۲۰ درصد است، گفت: قرار است در نان کامل سبوس‌گیری آرد توسط کارخانه‌های آرد دو تا شش درصد انجام شود و تغییراتی در کارخانه‌ها در رابطه با سبوس‌گیری آرد صورت بگیرد.

معصومی: استان همدان دارای ۹ کارخانه آرد بوده که کارخانه آرد تویسرکان به عنوان نخستین کارخانه آرد استان موفق به دریافت مجوز تولید آرد سبوس‌دار شده است

وی در ادامه تصریح کرد: استان همدان دارای ۹ کارخانه آرد بوده که کارخانه آرد تویسرکان به عنوان نخستین کارخانه آرد استان موفق به دریافت مجوز تولید آرد سبوس‌دار شده است و از امسال تولید آرد سبوس‌دار خود را شروع می‌کند. این کارخانه تنها می‌تواند دو تا شش درصد سبوس آرد را جدا کند و باید ۹۷ تا ۹۸ درصد سبوس آرد برای تولید نان کامل باقی بماند.

رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان همدان بیان کرد: در تولید نان کامل، نان تولیدی برای نان‌های سنتی چهارگانه لواش، تافتون، بربری و سنگک باید آرد سبوس‌دار باشد که این امر در کارخانه‌های آرد به مرور اتفاق خواهد افتاد.

وی با اشاره به اینکه در سطح استان همدان یک واحد آسیاب قدیمی در روستای زرقان فامنین دارای تولید آردی است که صددرصد سبوس دارد و سبوس‌گیری آن صفر است، اضافه کرد: یک واحد نانوایی نیز در شهر فامنین از آرد این آسیاب قدیمی تولید نان کامل دارد.

معصومی در ادامه اظهار کرد: باید در رابطه با پخت نان کامل، زمان خواب گندم و آرد و خمیر، نحوه تهیه و عمل‌آوری خمیر، درجه حرارت مناسب برای نان کامل، افزودنی‌های مجاز برای نان و نیز آشنایی با گندم و آرد مناسب به نانوایان و خبازان آموزش‌های لازم داده شود که این امر قرار است توسط مراکز آموزش‌ فنی‌وحرفه‌ای صورت گیرد.

باید اتاق خمیر و انبار آرد از محل پخت نان جدا باشد

وی اعلام کرد: برای پخت نان کامل نانوایی‌ها باید تغییراتی از لحاظ فضای فیزیکی و تجهیزات داشته باشند و اتاق خمیر و انبار آرد از محل پخت نان جدا باشد ضمن اینکه عمل‌آوری خمیر نان کامل سه ساعت طول می‌کشد و نانوایان برای این امر باید تعداد نفرات خود در نانوایی افزایش دهند.

معصومی یادآور شد: کیفیت سموم و کود مصرفی در تولید گندم، تولید بذر مناسب و تغییر الگوی کشت و نیز نحوه و کیفیت پخت نان و مهارت نانوا در پخت نان، خواب آرد و گندم، خواب خمیر و استفاده از نان سبوس‌دار از جمله مواردی است که در کیفیت نان و سلامت آن در تغذیه مؤثر است.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه گندم آبی دارای گلوتن بیشتری به نسبت گندم دیم است، نانوایان باید گندم دیم را با گندم آبی مخلوط کنند چراکه گندم دیم صرفاً برای گندم آرد به تنهایی مفید نخواهد بود.

معصومی: با توجه به اینکه گندم آبی دارای گلوتن بیشتری به نسبت گندم دیم است، نانوایان باید گندم دیم را با گندم آبی مخلوط کنند

معصومی با اشاره به برخی اقدامات انجام شده در رابطه با کیفیت نان نانوایی‌ها گفت: اضافه شدن آهن، استاندارد تعریف شده برای استفاده از نمک در نان و حذف مواد غیرمجاز چون بلانکیت و جوش‌شیرین از جمله اقدامات انجام شده در سطح نانوایی‌های استان بوده است.

به گزارش ایسنا، امروزه بسیاری از افراد جامعه متقاضی نان‌های سلامت‌محور و نان‌هایی هستند که با آرد کامل تولید شده باشد اما هنوز بخشی از جامعه شناختی از نان کامل ندارند و در این ارتباط فرهنگ‌سازی برای استفاده از نان کامل با راهکارهای مختلف از جمله از طریق رسانه‌ها ضروری است.

انتهای پیام